Η νέα Εποχή των Παγετώνων αναβάλλεται

Επρόκειτο να επέλθει σε 1.500 χρόνια αλλά θα καθυστερήσει εξ αιτίας της κλιματικής αλλαγής




Μπορεί να αναστενάξουμε από τη ζέστη, τουλάχιστον όμως δεν θα τουρτουρίζουμε στους πάγους: ο πλανήτης θα έπρεπε να περάσει σε μια νέα Εποχή των Παγετώνων σε περίπου 1.500 χρόνια, το φαινόμενο όμως θα καθυστερήσει λόγω της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής, εκτιμά διεθνής ομάδα κλιματολόγων.
«Ακόμα και αν οι εκπομπές [αερίων του θερμοκηπίου] σταματούσαν σήμερα, με τα σημερινά επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα θα είχαμε πιθανότατα μια παρατεταμένη μεσοπαγετώδη περίοδο» δήλωσε ο Λουκ Σκίνερ του Πανεπιστημίου Κέμπριτζ, επικεφαλής της μελέτης στην επιθεώρηση «Nature Geoscience».

Πάγοι σε κύκλους

Η τελευταία Εποχή των Παγετώνων έληξε πριν από περίπου 15.000 χρόνια, όταν υποχώρησε το παχύ στρώμα πάγου που κάλυπτε το μεγαλύτερο μέρος του Βόρειου Ημισφαίριου. Γεωλογικά ευρήματα υποδεικνύουν ότι το φαινόμενο επαναλαμβάνεται περιοδικά, ακολουθώντας έναν βασικό κύκλο με διάρκεια 100.000 ετών και έναν δεύτερο κύκλο με περίοδο 400.000 ετών.

Οι μεταβολές αυτές αποδίδονται σε διακυμάνσεις στην τροχιά και την περιστροφή της Γης που ονομάζονται κύκλοι Μιλάνκοβιτς - για παράδειγμα, η ταλάντωση του άξονα περιστροφής και η εκκεντρικότητα της τροχιάς του πλανήτη.

Παρόλα αυτά, κάθε Εποχή των Παγετώνων μπορεί να διαφέρει από την προηγούμενη και την επόμενη, δεδομένου ότι οι τροχιακές συνθήκες δεν είναι απόλυτα περιοδικές, και η ψύξη του πλανήτη εξαρτάται και από άλλους, γεωκλιματικούς παράγοντες.

Ανάλυση δεδομένων εκατοντάδων χιλιετιών

Προκειμένου να εκτιμήσουν χονδρικά πότε θα έπρεπε να περάσει η Γη σε μια νέα Εποχή των Παγετώνων, οι κλιματολόγοι ανέλυσαν δεδομένα που χρονολογούνται στα 780.000 χρόνια (περίπου δύο φορές ο κύκλος των 400.000 ετών). Η εποχή εκείνη ονομάζεται «Στάδιο Θαλάσσιων Ισοτόπων 19c» και μοιάζει με τη δική μας εποχή περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη.

Στο Στάδιο 19c, η Γη εισήλθε σε μια παγετώδη περίοδο λόγω μιας θερμοκρασιακής ταλάντωσης ανάμεσα στα δύο ημισφαίρια, η οποία διατάραξε τα ωκεάνια ρεύματα.

Αν υπάρχει όντως η ομοιότητα που εντοπίζουν οι ερευνητές ανάμεσα στην εποχή εκείνη και την παρούσα κατάσταση, ο πλανήτης θα έπρεπε να περάσει σε μια νέα παγετώδη περίοδο τα επόμενα 1.500 χρόνια.

Περίσσεια διοξειδίου του άνθρακα

Για να συμβεί αυτό, εκτιμά η ερευνητική ομάδα, η συγκέντρωση του διοξειδίου του άνθρακα, του βασικότερου από τα αέρια που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, θα έπρεπε να πέσει κάτω από τα 240 μέρη ανά εκατομμύριο (240 ppm).

Σήμερα, όμως, η συγκέντρωση του CO2 βρίσκεται στα 390 ppm και δεν αναμένεται να υποχωρήσει σύντομα: ακόμα και αν σταματούσε άμεσα η χρήση ορυκτών καυσίμων, οι ωκεανοί θα άρχισαν να απελευθερώνουν το πλεονάζον διοξείδιου του άνθρακα που είχαν ήδη απορροφήσει, διατηρώντας έτσι την ατμοσφαιρική συγκέντρωση ψηλά για πολλούς ακόμα αιώνες.

Με τα ευρήματα της μελέτης συμφώνησε ο Λόρενς Μάισακ, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου McGill στον Καναδά, ο οποίος έχει μελετήσει ανεξάρτητα τις μεταβάσεις από τις παγετώδεις στις μεσοπαγετώδεις περιόδους. «Δεν πιστεύω ότι είναι ρεαλιστικό να περιμένουμε την επόμενη παγετώδη περίοδο σε μια φυσική χρονική κλίμακα» είπε στο BBC.

Ο Δρ Μάισακ αναγνώρισε ότι μια αναβολή της Εποχής των Παγετώνων μάλλον θα βόλευε την ανθρωπότητα. Επισήμανε, όμως, ότι αυτό δεν μπορεί να είναι δικαιολογία για να μην μειωθούν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου:

«Δεν διατηρούμε απλά το σημερινό, θερμό μας κλίμα, αλλά αυξάνουμε τη θερμοκρασία περαιτέρω» προειδοποίησε. «Ο [σημερινός] ρυθμός μεταβολής του διοξειδίου του άνθρακα πραγματικά δεν έχει προηγούμενο, και αν δεν αντιμετωπιστεί, οι συνέπειες θα είναι τεράστιες».